Zoals ondernemers financieel werden gesteund tijdens de coronacrisis, moeten bewoners met geldzorgen nu ook hulp krijgen, bepleit Annemarieke Van Egeraat, directeur van Warm Rotterdam, in de NRC. Iedere burger met leefgeld van 50 euro of minder moet een verdubbeling van dit weekbudget krijgen. „Er is een armoedecrisis gaande.”
Verplaatst u zich eens in de 87.000 Rotterdammers, die el- ke dag wakker worden met fi- nanciële stress. Omdat bood- schappen en energie duur zijn – en nóg duurder worden. In Rotterdam moeten tienduizenden Rotterdammers van minder dan 50 euro per week alle da- gelijkse boodschappen doen. Onze stadge- noten staan op het punt van ‘omvallen’. Zij verliezen hoop en perspectief.
TOZO en NOW
Begin 2020 kwam het vorige kabinet – toen de coronacrisis begon – met financiële regelingen zoals de ‘Tijdelijke overbrug- gingsregeling zelfstandig ondernemers’ (Tozo) om te voorkomen dat bedrijven ‘omv ielen’. Met een simpele aanvraag stond het geld in rap tempo bij bedrijven op de rekening. Een forse investering van het kabinet, die zich ruim terugbetaalde. Door weinig ontslagen en veel innovatie op de arbeidsmarkt. Tozo, én de Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW), bleken bestuurlijk doelmatige instrumenten voor de aanpak van een crisis.
Laten we met de geleerde lessen ook de nieuwe crisis – die van armoede – met zo’n aanpak te lijf gaan. Wij pleiten voor TOBIA: Tijdelijke Overbruggingsregeling Burgers In Armoede. Iedere burger met leefgeld van 50 euro of minder krijgt een verdubbe- ling van dit weekbudget, zolang de crisis duurt. Net als bij de Tozo en NOW staat het geld binnen zes weken op ieders rekening en vindt controle achteraf plaats.
14,6 % Rotterdammers onder de armoedegrens
Op dit moment leeft 14,6 procent van de Rotterdammers onder de armoedegrens. Gelukkig wordt intussen – ook door bonden, politici én werkgevers – erkend dat het wettelijk sociaal minimum te laag is om in de primaire levensbehoeften te voor- zien. Het debat over structurele oplossingen is in volle gang.
Aanhoudende geldzorgen gaan samen met eenzaamheid, schooluitval, oplopen- de spanningen thuis en zich ongelukkig voelen. Die 87.000 bewoners in de geva- renzone zijn geen stadgenoten die ‘een beetje dom’ zijn geweest. Ervaringsdes- kundigen geven al jaren signalen af over de hulpverlening die tekortschiet en onvol- doende deskundig is. De meeste gedupeerden zijn slachtoffer van een doorgaans har- teloze bureaucratie en een prooi voor de schuldenindustrie. Zij zijn alleen komen te staan en daardoor is het wantrouwen tegen instanties bij deze groep toegenomen.
Opknippen van armoede
Het opknippen van armoede, zoals energie-armoede en vervoersarmoede, door beleidsmakers en financiers geeft stress. Hierdoor moeten stadgenoten bij elk loket opnieuw hun ver- haal vertellen en over schaamte heenstappen. Telkens weer andere formulieren invullen. Het water staat je al tot aan de lip- pen en dan moet je voldoen aan wat de bureaucratie vraagt. Dat is sowieso niet eenvoudig in een stad waar de percentages laaggeletterdheid, verstandelijk beperkten
In een enquête hebben we 1.200 Rotterdammers gevraagd wat zij nodig hebben. Opvallend is dat niet als eerste om extra geld wordt gevraagd voor armoede-aanpak. Bewoners vinden het vooral belangrijk dat ze ergens terecht kunnen met vragen en dat wordt geluisterd. Betere hulp- verlening staat dus op de eerste plaats. 92 procent van de ondervraagden vindt dat er in Rotterdam altijd een wethouder voor armoede en schulden moet zijn.
EHBO bij schulden
Carola Schouten, minister voor Armoedebeleid, was bij ons spreekuur onder de indruk van de parate kennis van onze ervaringsdeskundigen. Zij zijn experts, met kennis van wetten, regelgeving en de werking van systemen. Veel Rotterdammers worden door hen geholpen. Zij zijn de EHBO bij schulden.
Er is een armoedecrisis gaande in Nederland. 2,4 miljoen mensen hebben financiële zorgen. Besef van de enorme urgentie én bestuurlijke daadkracht zijn nu nodig om deze crisis te keren. Met de door ons voorgestelde overbruggingsre- geling TOBIA ontvangen burgers directe hulp. Deze aanpak draagt ook meteen bij aan het herstel van vertrouwen in de over- heid. Want veel mensen in armoede beho- ren tot de ‘afgehaakten’ en verwachten nog maar weinig van de overheid.
Annemarieke van Egeraat, directeur Warm Rotterdam